Cerpen Bahasa Bali

 


Introvert

Jam 5 ngedas lemah pak Ketut Catur sampun bangun. Sriak-sriok dingeh tiang munyin yehe ngecor saking selange, nyrekcek nampel don-donane ane lumbung. Pak Catur biasa nyiram taneman kali jani, wireh suba musim panes yehe sayan surut. Ia demen metanem-taneman anggen ngisi galahne pensiun. Ia masih ngelah tegal di durin umahne ane tanema punyan poh, punyan nyuh lan punyan biu. Pradene mupu tiang pepes baange ngidih pohne ane rasane manis gati.

Siape makruyuk uli joh dingeh tiang sawat-sawat ngancan maekang, saling sautin cara saling nundunin. Angine dingin ngebekin kamar. Tiang kari ngebahin awak, peningalane kelak-kelik, mebalih langit-langit kamare. Sepine makada tiang ningehin makejang, ningehin angkiane menek tuun, ningehin papinehe padidi. Demen anake pada melenan, ada ane demen malali ke sisi, malali nengokin tongos-tongos ane dereng kauningin. Ada masih ane demen malali ke tengah, nengokin rasa pangrasa ane taler dereng kauningin.

Tusing ada ajam pak Ketut Catur nyiram, ia laut maakin kamar kost tiange. Sabilang tanggal 25 Pak Ketut biasa ngedor pintu kost sambilang ngaukin adan tiange. Tiang bangun ngecosin barang-barang ane mabrarakan di samping, laut ngambil pis sane sampun sediain tiang dibine. Tusing lantang tuture, ada mirib duang lengakara ane pesu. Wantah ngenjuhin pipis tur ngaturang suksma. Pak Ketut masih tusing liu mamunyi, ia laut ngalanturang pakaryane ngedasin badan celeng ane ada di tegale.

Suba atiban tengah tiang nongos dini. Di kamar ane orange teken Bli Nanoe Biroe kuang ken 3 X 3 meter. Genah tiang masandekan saking pakaryane di sekolah. Kamar ane ngemang tiang rasa nyaman antuk barang-barang sane sadarana. Kipas angin ane seleg ngampehin angin. Radio ane satata nembangin lagu Bali lan warta berita sabilang semeng. Magic Com ane ngalebingin baas. Tur ketel penghangat air ane jemak tiang paling simalu rikala sirah tiang kebut-kebut ngenehin gegaen.

Uli sukate madunungan di desane dini, suba ada pang telu tiang meganti kost. Pak Ketut Catur ngaenang tiang betah nongos dini. Ulian bapake masih tusing pati mamunyi cara tiang, yen matemu pepesan saling kejitin cara anak mamunyi nganggo telepati. Yen ingetin-ingetin kost ane malunan tuan rumahe melenan gati. Munyine tawah-tawah dingehin tiang, maan tiang kadena teroris ulian tiang kapah pesu uli kamar. Ditu tiang tagine KTP tur sesed nakenin kawentenan tiang.

Ada masih tuan rumah ane ngaden tiang ngiring utawi dadi jero balian. Ulian tiang demen masekeb di kamare. Tiang mula anak ngiring, ngiring pakayunan ane beneh. Di kenkene demen tiang pesu nglindengin motor diastun tusing ada tongos ane katuju. Di kenkene tiang jenek dikamare, tusing makita kija-kija. Cara siap ngoomin taluh, diseduke mare tiang pesu.

Ane paling tusing demenin ngelah tuan rumah ane melid tur demen ngidih tulung. Uling nagih nyilih korek, nyilih HP, nyilih pis, nyilih motor. Jelekne tiang tusing bisa ngorang sing, kimud yen nolak anake ngidih tulung. Aget kejep tiang kost ditu, takutin tiang makelo-kelo bisa angkiane  tagih siliha.

Pak Ketut Catur mula bedik mamunyi nanging ipun seleg magarapan, sabilang wai ada gen gutike. Tiang demen mabalih ipun magarapan di tegale matanenam miwah maubuh-ubuhan. Apabuin pas matemu sareng kurene sedek ngamang celengne ngamah. Adagen uyutanga, kurene orine nyemak linggis sakewala lengis ane jemakanga. Ulian kurenane suba bongol satata mimpas ningehang munyi. Ngakak tiang mabalih tingkah nak lingsir puniki uli kaca jendelane sambilang tiang ngangetin yeh.

Uli mendepne pak Catur sujatine ia ngelah tutur sebet. Ia taen nyambat pidan maan matungkasan ngajak pianakne luh adiri. Ane ngawinang panakne kawin lari sareng Nyoman Buda, polisi ane tugas di Kupang. Jani pak Catur nongos ajak kurene, padaduanan nyalanang sisan tuuh. Kalangen tiang nepukin, miriban Pak Catur megarapan nyemak gae kene-keto anggona ngalimurang sebetne. Miriban ia magarapan tusing ngoyong-ngoyong anggen ngengsapang seselne kaliwat.

Tiang nyambat masih pidan taen matungkas munyi ngajak bapan tiang. Ulian ibapa dot tiang dadi bingkil nanging tiang tusing nyak, tiang dot dadi guru. Cita-cita tiange ento pepes dadi kekedekan anake jumah. “Tusing ada guru ane kolok cari cai tusing bisa memunyi”. Keto munyin bapa sane satata kaingetin nganti mangkin. Yen, keneh-kenehang beneh masih munyin bapan tiange keto. Guru sapatutne ngelah ane madan Kompotensi Sosial bisa mareraosan sareng muridne, guru miwah masyarakat.

Tiang mendep naenang sebet. Inget sareng rawat bapa sane suba ngalain tiang ke gumi wayah. Sebet yen tuturang. Tusing karasayang, yeh di pancine ngrodok meluab. Tiang sepanan nyabut steker, buung tiang ngetelang yeh mata, nyeduh kopi payu jemak gaene. Kopi ane ngingetin titiang sareng bapa. Bapa ane ngajain tiang ngae kopi. Gulane 2 sendok, kopine asendok apang manisan dik hidupe.

Kopine agelas gelis gerosin tiang sambil mirengang warta berita radio Guntur. Sujatine tiang dot cara anak lenan. Ane dueg mamunyi, elah nuturin isin kenehne. Nanging munyine apang saja mabukti tur sida ngae tis kuping ningehin. Tiang tusing sebet orange kolok, sawireh tiang mula tusing elah mamunyi, nyambatin isin keneh. Tiang masih tusing gedeg yening ada ngorang tiang hidup padidian. Ulian padidi elah tiang bisa nuturin dewek, apang bisa matilesang raga.

Pireng tiang di radio nutur indik kawentenan mangkin. Virus Corona ane sayan gemes ngambil angkian anake tanpa dosa. Suba makelo iraga nyalanang Social Distancing tur patuh ring Protokol Kesehatan. Sakadi anak mabratha makejang suba pakuangin, suba kabatesin. Ipidan demen marame-rame, jani ngelidin ane madan rame. Ipidan demen mapaakan, jani pada ngawatesin jarak. Ipidan demen makumpul ngorto kangin kauh, jani matemu kapah, mamunyi bedik-bedik tur nganggo masker. Ipidan kapah manjus, jani sabilang pesu ngumbah lima.

Hidupe rasayang mabading. Jani makejang rasayang anake solahne cara Pak Ketut Catur. Tusing pati mamunyi, degeng nongos jumah tur itep ring kasibukan soang-soang. Makejang gaene jemak uli jumah. Ada ane ngajin uli jumah, malajah uli jumah, madagang uli jumah, mablanja uli jumah tur ngrestiti uli jumah. Uli jumah iraga ada galah matemu kluarga mretinin umah tur ngae paiketan melah. Diastun katunan brana, nanging segere ane utama.

Tiang makenyem padidi. Dueg masih tiang ceramah buka keto. Iraga sareng-sareng mautsaha diastun kawatesin jarak. Tetep ngaraketin rasa diastun nenten matemu rupa. Dumogi virus Corona gelis sayan-sayan matilar tur iraga bisa ngambil pikenoh saking musibah puniki.

Sedek itep tiang mapineh tusing karasa Hp-ne maklenting, ada pesan whatsapp uli kurenan tiang di kampung.

“Suba ngopi pak?”

“Suba” Keto tiang ngwales pesane. Kurenan tiang suba bisa nerima kawentenan tiang, diastun di kenkene taen tiang orine pindah ke Korea Utara di gumi ane terkenal ulian introvert ento.

Olih,

I Nyoman Sutarjana

Guru Ring SMAN Bali Mandara, malajah nulis anggen sarana ngubadin tatu-tatu tangkah.

 

Postingan Populer